کشاورزی مهمترین شاخص فعالیت اقتصادی در گیلان است و زندگی و معاش بخش وسیعی از مردم این استان از طریق فعالیتهای کشاورزی تأمین می شود.استان گيلان بدليل مجاورت با درياي کاسپين، بهره گيري از باران فراوان، رطوبت كافي، رودخانه‌هاي فراوان و خاكهاي آبرفتي يكي از قطبهاي كشاورزي و حاصلخيز كشور بوده و در توليد محصولات كشاورزي و تأمين نيازهاي غذايي نقش اساسي دارد.
استان گیلان همچنین دارای مرز مشترک با کشور جمهوری آذربایجان بوده است . از طرفی دیگر دارای یکی از بنادر مهم اقتصادی ایران یعنی بندر انزلی است . از این نظر یکی از استان‌های پر پتانسیل برای صادرات محصولات کشاورزی نیز به شمار می‌آید.
قرارگیری استان گیلان بین رشته‌کوه‌های البرز و دریای خزر باعث شده تا این استان دائماً دارای آب‌وهوای مرطوب و معتدل باشد. علاوه بر این زمستان‌های این استان به جز در نواحی مرتفع نیز بسیار معتدل است.در استان گیلان ۵۴ رود دائمی جریان دارد؛ سفیدرود، پل‌رود، شفا رود، شلمان رود، آستارا چای و ارس از جمله مهمترین این رودها هستند که تأمین‌کننده بخش بزرگی از آب شرب و کشاورزی استان به شمار می‌آیند.
قابلیت های کشاورزی استان گیلان
این استان حدود ۱۴۰۰۰ کیلومترمربع وسعت دارد که ازاین‌بین ۵۶۰۰۰۰ هکتار اراضی جنگلی، ۲۲۴۰۰۰ هکتار اراضی مرتعی و ۲۲۰۰۰۰ هکتار اراضی کشاورزی است.
حدود ۳۰% کل اراضی استان اختصاص به امور مختلف کشاورزی دارد. از این میان ۸۲ درصد اراضی آبی و مابقی به‌صورت دیم کاشته می‌شوند. کشاورزان استان گیلان به دلیل شرایط آب‌وهوایی استان، غالب کشت و کار خود را در اراضی کوهپایه‌ای و آبرفتی جلگه‌ای انجام می‌دهند.
محصولات کشاورزی گوناگونی در استان قابلیت کشت و کار دارند اما ازاین‌بین برخی محصولات در کشور سرآمد هستند. پبش بینی شده که سالیانه حدود ۳۰۰۰۰۰۰ تن انواع محصولات کشاورزی در استان گیلان تولید میشود . که ارزش ریالی آن حدود ۱۸۰۰۰ میلیارد تومان بوده است.
تولیدات کشاورزی
اين استان يكي از قطبهاي مهم كشاورزي كشور است واز محصولات عمده زراعي استان مي توان به برنج با سطح زير كشت 76/8 درصد، حبوبات با سطح 6/8 درصد، گندم و جو با سطح 8/6 درصد، نباتات علوفه اي با سطحي حدود 5درصد، سبزي و صيفي با سطح4/8درصد و دانه‌هاي روغني سطحي حدود1/1 درصد نام برد.
310 هزار هكتار از اراضي كشاورزي استان (معادل 75/6درصد) با توليدي بالغ بر 1/5 ميليون تن (معادل 65درصد كل ميزان توليد محصولات كشاورزي) هر ساله زير كشت محصولات مختلف زراعي قرار مي‌گيرد. از محصولات عمده باغي استان مي توان به چاي با سطح زير كشت 29600 هكتار، زيتون با سطح 6676 هكتار، كيوي با سطح 3287 هكتار، توت نوغان با سطح 10984 هكتار و مركبات (پرتقال، نارنگي، ليموترش و شيرين، نارنج و...) با سطح 105594 هكتار نام برد.
در اين ميان برنج با زير كشت 238040 هكتار و ميزان توليد1/1 ميليون تن (برابر 72/8 درصد كل توليد محصولات زراعي) رتبه اول را در استان از نظر سطح زير كشت و ميزان توليد به خود اختصاص داده است. همچنين از كل اراضي كشاورزي استان 63/5% آبي و 5/36% ديم مي باشد. اين استان در سطح كشور با دارا بودن رتبه دوم از نظر ميزان توليد حائز جايگاه ويژه اي مي باشد.
تولید محصولات کشاورزی در استان گیلان
گیلان یکی استان‌های مهم و اثرگذار در بخش کشاورزی در کشور است. استان گیلان به لحاظ تولید محصولات کشاورزی و بحث امنیت غذایی یک استان استراتژیک و پر پتانسیل است. بیش از ۳ میلیون تن انواع محصولات کشاورزی در گیلان تولید میشود.۵۰ درصد اقتصاد و ۳۰ درصد اشتغال استان گیلان متأثر از کشاورزی است.در هر فصل گیلان مناسب تولید یک محصول کشاورزی است. این نشان دهنده ظرفیت‌ها و استعدادهای این استان در این بخش است.
شاید همه کشور گیلان را به نام دو محصول برنج و چای ایرانی بشناسند . اما گیلان قطب تولید در بسیاری از محصولات کشاورزی کشور نیز بوده است .در حال حاضر بیش از ۷۰ نوع محصول کشاورزی در گیلان تولید میشود و این استان در تولید ۲۰ نوع محصولات کشاورزی در رتبه اول قرار دارد.این خطه در مجموع ۲۳۸ هزار هکتار اراضی شالیزاری دارد، برنج، چای، زیتون و بادام زمینی از عمده محصولات کشاورزی تولیدی گیلان است.
در این مقاله به بررسی تولید محصولات کشاورزی در استان گیلان می پردازیم.با ما ، رسان آب ، وبسایتی جامع در زمینه کشاورزی همراه باشید.
برنج بدون شک معروف‌ترین و مهمترین محصول تولیدی کشاورزی در استان گیلان به شمار می‌آید. سالیانه حدود ۲۳۸۰۰۰ هکتار از زمین‌های استان گیلان به‌صورت غرقابی تحت کشت برنج قرار می‌گیرد. برنج تقریباً در تمامی نواحی استان به‌خصوص نواحی مرکزی و شرقی آن قابلیت کشت دارد و ارقام گوناگونی در این شالیزارها به ثمر می‌رسند.
وجود منابع آبی فراوان و اقلیم و ارتفاع مناسب برای رشد این گیاه از عوامل توسعه این‌چنینی کشت برنج در گیلان است. میزان برنج سفید استحصال شده از این سطح زیر کشت سالیانه حدود ۷۲۰۰۰۰ تن است که بخش بزرگی از نیاز برنج کشور را تأمین می‌کند به‌نحوی‌که تخمین زده شده که ۳۰% برنج مصرفی ایران در استان گیلان تولید میشود.
میزان برداشت برنج در مزارع استان گیلان نسبت به استانداردهای جهانی پایین است. دلیل این امر کشت همچنان سنتی این محصول در شالیزارهای استان است. در سالهای اخیر کشت مکانیزه برنج با سرعت بیشتری در حال جای بازکردن در مزارع است و این امر نوید می‌دهد تا به‌زودی شاهد افزایش تناژ برداشتی این محصول از شالیزارها باشیم.
چای یکی از محصولات باغی در استان گیلان است که بنا به اقلیم متفاوت مناطق شمالی ایران، تنها در باغات این مناطق قابلیت بهره‌برداری دارد. حدود ۲۰۰۰۰ هکتار از اراضی کشاورزی استان مختص کشت چای است و این درختچه‌های سرسبز می‌توانند سالیانه حدود ۱۲۰۰۰۰ تن برگ سبز چای تولید و آماده برداشت کنند.
چای گیلان که غالباً در نواحی کوهپایه‌ای مرکزی، جنوبی و شرقی استان یافت میشود، دارای عطروطعم مطبوع و باب میل ذائقه ایرانی است. این باغات طی چند سال گذشته با بی‌مهری مسئولین مواجه بوده و بسیاری از آنها تغییر کاربری داده‌اند. با واردات چای خارجی به بازار ایران این شرایط حادتر شده ولی طی سالیان اخیر با اقبال و توجه بیشتر مردم به چای ایرانی، شرایط چای‌کاران اندکی بهبودیافته است.
پتانسیل‌های توسعه چای‌کاری و صنایع تبدیلی مربوطه به آن در استان به حدی بالا است که این استان می‌تواند با برنامه‌ریزی صحیح به یکی از تولیدکنندگان مهم چای در دنیا بدل شود که قطعاً توجه بیشتر سیاست گذران را دراین‌خصوص طلب می‌کند.
استان گیلان تولیدکننده عمده این آجیل محبوب است. بادام‌زمینی در واقع یک گیاه زراعی است و برخلاف سایر دانه‌های آجیلی بر روی درختان رشد نمی‌کند. بادام‌زمینی در استان گیلان در منطقه آستانه‌اشرفیه به فراوانی کشت میشود و بخش بسیار بزرگی از نیازهای بازار داخلی را فراهم می‌کند.
این گیاه که از تیره بقولات است، سبب حاصلخیزی خاک‌ها از طریق تثبیت ازت نیز می‌گردد. ازآنجایی‌که این گیاه آب‌وهوای معتدل و مرطوب و خاک‌های سرشار از مواد آلی و سبک را جهت رشد می‌پسندد، می‌توان به چرایی کشت این محصول در استان گیلان پی برد.
از جمله دانه‌های آجیلی معروف استان گیلان، فندق است. این درخت در کوهپایه‌های غربی و جنوبی استان به فراوانی یافت میشود. گرچه تا سالیان گذشته غالب این فندق‌ها به‌صورت جنگلی و خودرو بوده‌اند ولی طی سالیان اخیر، احداث باغات بزرگ فندق نیز در استان انجام شده است. در واقع می‌توان گفت که یکی از محصولات باغی معروف استان گیلان فندق است.
از جمله دیگر میوه‌جات باغی که با وسعت بالا در استان گیلان کاشت و بهره‌برداری می‌گردد، زیتون است. منطقه رودبار در این استان آب‌وهوایی مناسب و ایدئال جهت پرورش اکثر ارقام زیتون را داراست. اما گرچه اکثریت مردم ایران زیتون را با رودبار و استان گیلان می‌شناسند، ولی در حقیقت بزرگترین تولیدکننده زیتون ایران استان زنجان است.
هم‌مرزی و مجاورت منطقه طارم در استان زنجان با منطقه رودبار استان گیلان و صدور تولیدات استان زنجان به استان گیلان جهت فروش از دلایل بروز این اشتباه است. به‌هرحال استان گیلان دومین تولیدکننده و اولین عرضه‌کننده بزرگ زیتون در ایران به شمار می‌رود و طی سالیان اخیر نیز باغات بسیاری در این استان توسعه‌یافته و به کشت این محصول باغی پرسود اختصاص‌داده‌شده است.
آب‌وهوای خاص استان گیلان اجازه می‌دهد تا سبزیجات مختلف و همچنین غالب صیفی‌جات در استان به‌خوبی رشد و نمو داشته‌باشند. کیفیت بالای این محصولات سبب شده تا سبزیجات و صیفی‌جات تولید شده در استان در اکثر مناطق ایران طرف‌داران زیادی داشته‌باشند. دراین‌بین بسیاری از ارقام محلی نظیر سبزیجات معطر محلی و نیز صیفی‌جات بومی نیز در استان به‌صورت صنعتی کاشت می‌شوند که این موضوع اخیراً با استقبال بهره‌برداران بخش کشاورزی مواجه شده است.
به جز زیتون و فندق که استان گیلان در تولید آنها سرآمد است، مابقی محصولات باغی به‌صورت جزئی‌تر در استان قابلیت کشت دارند. کیوی، گردو، انجیر، تمشک، زغال اخته، انواع آلو و آلوچه، انار، مرکبات و میوه‌جات هسته‌دار و دانه‌دار در این استان کاشته می‌شوند. غالب باغات استان گیلان در نواحی کوهپایه‌ای جنوبی و شرقی استان واقع شده است.
اخیراً کشت گیاهان دارویی مختلف در اراضی استان گیلان به‌خصوص نواحی کوهپایه‌ای و دشت‌های استان رواج پیدا کرده است. گیاهان دارویی به سبب بازار بسیار مناسبی که هم در کشور و هم در کشورهای دیگر دارد به‌عنوان یک کشت پرسود برای بهره‌برداران به شمار می‌آید. گل گاوزبان، آویشن، نعنا، پونه، رزماری و … از جمله این گیاهان است.
کشت برنج در استان گیلان
گیلان بزرگترین تولیدکننده ارقام بومی و باکیفیت برنج در کشور است . رتبه اول کشور را از لحاظ سطح زیر کشت برنج و همچنین رتبه دوم تولید برنج را به خود اختصاص داده است.استان گیلان بعد از استان مازندران دومین تولید کننده برنج کشور میباشد. که علاوه بر عرضه برنج در کشور برنج این استان در خارج از کشور هم صادر میشود.استان گیلان با توجه به نواحی دره ای و جلگه ای و آب و هوای معتدل و مرطوب بستر مناسب کشت برنج انواع بهترین برنج ها است.
کاشت و زرع برنج در استان گیلان از سابقه تاریخی و دیرینه برخوردار است.کشت برنج در جلگه‌ی گیلان یکی از اقلام مهم خوراکی برای انسان‌هایی بود که قصد اشغال این جلگه را داشتند. کشت برنج با تاریخ یکجانشینی در جلگه‌ی گیلان همزاد است . بدون آن امکان هیچ‌گونه فعالیت مستمر و تمدن‌زا در این پهنه فراهم نبود. برنج گیلان نه تنها در ایران بلکه در سطح کلیه کشورهای تولیدکننده برنج بی‌نظیر است.۵۲درصد اراضی کشاورزی گیلان به کشت برنج اختصاص دارد. تا سال ۱۳۶۱ شمسی گیلان بزرگترین تولید کننده برنج ایران بود . ۴۰ تا ۵۰ درصد تولید ملی را داشت .ولی در این سال استان همجوارمازندران از آن پیشی گرفت. ۶۰ درصد تولید استان در ناحیه دلتای سفیدرود انجام میشود ولی در جلگه‌های حاشیه‌ای غربی و شرقی تولید برنج با محصولات متنوع دیگری ترکیب شده‌است.
استان گیلان ۲۳۸ هزار هکتار اراضی شالیکاری دارد که سالانه یک میلیون و ۱۶۰ تن شلتوک از آن استحصال می شود .از این میزان حدود ۷۵۰ تن برنج سفید با کیفیت بدست می آید.حدود ۹۰-۹۵ درصد سطح زیر کشت برنج گیلان اختصاص به انواع ارقام کیفی و بومی و مابقی به زیر کشتارقام اصلاح شده و پر محصول رفته است
از مجموع اراضی زیر کشت برنج استان گیلان، ۱۰۳ هزار هکتار کشت مکانیزه بوده و برای برداشت ۱۳۰ هزار هکتار محصول با کمباین برنامه ریزی شده است. بیش از ۳۱۷ هزار بهره بردار بخش شالیکاری گیلان همه ساله برای کاشت برنج ، ابتدا در فصل زمستان دو نوبت زمین های شالیزاری را همزمان با بارش های زمستانه شخم می زنند تا هم زمینه نفوذ آب به خاک را فراهم آورند و هم نسل آفات باقیمانده در پوشش گیاهی نابود شود.
پس از آن در نیمه اول فروردین ماه، خزانه گیری نشاء برنج آغاز می شود و از نیمه دوم فروردین تا پایان نیمه اول اردیبهشت ماه، نشاء برنج دستی یا مکانیزه به زمینی که از قبل با تیلر آماده و سپس آب تخت شده، منتقل می شود. از نیمه دوم اردیبهشت ماه تا اواسط نیمه اول تیرماه نیز فصل داشت برنج است که در این مدت، وجین و مراقبت های گیاهی انجام می شود. از اواخر نیمه دوم تیر تا پایان شهریور ماه نیز به تناسب جدول زمان کاشت، فصل برداشت برنج در استان گیلان است.
استان گیلان بزرگترین تولیدکننده ارقام بومی و باکیفیت برنج در کشور است . ارقام برنج هاشمی ، علی کاظمی ، صدری، حسنی و دیلمانی جزو رقم های کیفی و ارقام گوهر، سپیدرود و خزر جزو رقم های پرمحصول است که در شالیزارهای گیلان کشت می شود. بیشترین رقم های کشت شده برنج در این استان، رقم های کیفی هاشمی و علی کاظمی است که افزون بر ۸۵ درصد محصول برنج گیلان را شامل می شود.بیشترین اراضی شالی استان نیز در شهرستانهای رشت و صومعه سرا است.
استان گیلان و تولید گندم و جو
استان گیلان بدليل مجاورت با درياي کاسپين، بهره گيري از باران فراوان، رطوبت كافي، رودخانه‌هاي فراوان و خاكهاي آبرفتي يكي از قطبهاي كشاورزي و حاصلخيز كشور است .که در توليد محصولات كشاورزي و تأمين نيازهاي غذايي نقش اساسي دارد. در اين استان 47درصد جمعيت شاغل استان در بخش كشاورزي است كه 22درصد بالاتر از ميانگين كشور مي‌باشد. از كل مساحت استان حدود 30درصد را اراضي كشاورزي، 18/3 درصد را مرتع و 40درصد را جنگل تشكيل مي‌دهد. اين استان يكي از قطبهاي مهم كشاورزي كشور است واز محصولات عمده زراعي استان مي توان به برنج با سطح زير كشت 76/8 درصد، حبوبات با سطح 6/8 درصد، گندم و جو با سطح 8/6 درصد، نباتات علوفه اي با سطحي حدود 5درصد، سبزي و صيفي با سطح4/8درصد و دانه‌هاي روغني سطحي حدود1/1 درصد نام برد.
کشاورزان گیلانی در ۱۷ هزار و ۵۳۱ هکتار زمین گندم و جو کشت می کنند که در ۱۲ هزار هکتار از مزارع استان ارقام مختلف گندم و حدود ۶ هزار هکتار ارقام مختلف جو به صورت دیم کاشته می شود. سطح برداشت گندم ۳۵۱۰ هکتار وجو ۲۴۶۸ هکتار است.کشت دیم گندم و جو از آبان آغاز و در آذر به پایان می‌رسد . همچنین برداشت گندم و جو همه ساله در اواخر خرداد ماه آغاز میشود.
شهرستان رودبار بزرگترین تولید کننده گندم و جو در گیلان است .در مناطق کوهستانی شهرستانهای تالش، رضوانشهر، آستارا، رودسر، املش و سیاهکل هم گندم و جو کشت میشود.
همه ساله محصول گندم به صورت دیم دربیش از ۱۳هزار هکتار از اراضی بالادست، میان بند و جلگه ای توسط زارعین گندم کار شهرستان های آستارا، املش، تالش، رضوانشهر، رودسر، رودبار و سیاهکل مورد کشت قرار می گیردگندم‌کاران گیلانی رقم‌های مختلفی از گندم نظیر گنبد، کوه‌دشت و یکسری ارقام بومی را در اراضی خود کشت می‌کنند.شهرستان رودبار با ۷هزار هکتار و رودسر با ۵۰۰ هکتار سطح زیر کشت گندم بیشترین و کمترین سطح راداراست .
پـرورش محـصولات گلخانه ای در استان گیلان
استان گیلان ، با آب و هـوای معتـدل و مرطـوب و مساعد خـود جایگـاه مناسـبی بـرای پـرورش محـصولات گلخانه ای است.این روزها گلخانه یکی از راه حل های نوین برای مبارزه با سرما، گرما و کم آبی است.با توجه به نیاز بازار به تولید گل، گیاهان زینتی، سبزیجات و میوه‌ها در خارج از فصل مخصوص تولید آنها، امروزه توجه بسیاری از کشاورزان به سمت کشت گلخانه‌ای جلب شده است و کشاورزان گیلانی نیز از این قاعده مستثنی نیستند.گیلان با داشتن آب و هوای مساعد تقریبا در تمام سال امکان پـرورش محـصولات گلخانه ای را دارد .
در این مقاله ، در رسان آب ، به بررسی پرورش محصولات گلخانه ایی در استان گیلان می پردازیم . در ادامه با ما همراه باشید.
سطح زیر کشت گلخانه های استان گیلان ۸۴ هکتار است . که از این میزان حدود ۲۷ هکتار در بخش سبزی و صیفی و بقیه در بخش تولیدات گل های آپارتمانی، زینتی، شاخه بریده و فصلی نشایی است.توت فرنگی، انواع گوجه از جمله گوجه های گیلاسی، خیار، بادمجان، انواع فلفل های دلمه ای رنگی و کاهو در گلخانه های استان کشت و تولید می شود. سالانه ۹۹۵ تن توت فرنگی و ۹۲۰ تن انواع سبزی و صیفی در فضای گلخانه ای در استان گیلان برداشت می شود.
در حوزه پـرورش محـصولات گلخانه ای ، گیلان در تولید گل‌های گلدانی رتبه ششم در تولید محصول توت فرنگی رتبه هشتم و در تولید گل شاخه بریده رتبه شانزدهم را دارد.شهرستان های صومعه سرا، رشت، لاهیجان، انزلی گلخانه های بیشتری را به خود اختصاص داده اند.
پنج شهرک گلخانه ای در شهرستانهای سیاهکل، ماسال، شفت ، رضوانشهر و انزلی احداث شده است . مساحت این گلخانه ها ۱۸۰ هکتار است که در ۱۳۵ هکتار آن بصورت خالص گلخانه احداث می شود .در این شهرک‌ها انواع سبزی و صیفی ، گل های زینتی ، گل های آپارتمانی و شاخه بریده ، گیاهان دارویی و میوه های شکلی خاص کشت خواهد شد.
در شهرک گلخانه ای انزلی صرفا میوه های خاص شکلی مثل بلوبری ، گوجه بری، رز بری که از میوه های گیاهان دارویی و صادراتی هستند و ارزش اقتصادی فوق العاده و ارز آوری برای استان و کشور دارند تولید می شود.که رونق اقتصادی و اشتغالزایی را برای منطقه و استان درپی خواهد داشت.
تاریخ کشاورزی در گیلان
تاریخ کشاورزی در گیلان قدمتی دیرینه دارد، اما از هنگامی که نواحی جلگه‌ای آباد شده فراگیری بیشتری پبدا کرده است. به تدریج در نتیجه سکونت دائم کوه‌نشینان و کوهپایه‌نشینان در نواحی جلگه‌ای نوع کشت و شیوه معیشت نیز متناسب با شرایط محیطی و جغرافیایی به وجود آمده است. مطالعات باستان شناسی در گیلان اعم از نواحی جلگه‌ای یا کوهپایه و کوهستانی هنوز بسیار ناقص است . تنها به‌طور جزئی برخی اطلاعات مربوط به معیشت و تمدن گذشته ساکنان گیلان وجود دارد. یکی از مشکلات موجود بر سر راه این کاوش ها پوشش جنگلی و گیاهی در منطقه است . همچنین پنهان ماندن آثار در زیر خاک و خاکبرگ های گیاهی و تخریب بخش های سطحی آن از جمله دیگر مشکلات است.
یکی دیگر از مشکلات پیگیری تاریخ کشاورزی در منطقه گیلان نبود اطلاعات مکتوب از دوران باستان است. علاوه بر آن دشواری های دستیابی به گیلان و گیلانیان از طریق دریای خزر و یا فلات ایران موجب شده ،که اشاره چندانی به تاریخ اقتصادی و اجتماعی و فرهنگ زراعی منطقه نشود.
درباره تاریخ کشاورزی در گیلان میان نویسندگان و مورخین اتفاق‌نظر وجود ندارد. در این میان از بین رفتن بقایای ابزار و نشانه‌های فعالیت کشاورزی را در گیلان به دلیل شرایط آب‌وهوایی می‌توان یکی از دلایل دشواری تقویم کشاورزی گیلان دانست.
در کاوش های باستان شناسی مارلیک (چراغعلی تپه) واقع در رودبار،مجسمه‌ای شامل دو گاو، گاوآهن، خیش و محورهای اتصالی آن پیدا شد.که نمونه قابل‌توجهی از ابزار کشاورزی و رواج آن در گیلان از هزاره دوم قبل از میلاد است. علاوه بر آن آثاری در ارتباط با فعالیت های کشاورزی در املش گیلان نیز ، از وجود کشاورزی در 1500 سال پیش از میلاد حکایت دارد.
بررسی های تاریخی و باستان شناسی نشان می‌دهد که در دوره پیش از اسلام بخش عمده ساکنان گیلان بیه‌پس (غرب سفیدرود) به دلیل وسعت جلگه، باتلاقی بودن اراضی جلگه‌ای، پوشش جنگلی و بیشه‌زاری انبوه و همچنین مشکلات آب‌وهوایی و بهداشتی در نواحی کوهپایه‌ای و کوهستانی سکونت داشتند. اما از آنجائی که در این قسمت از گیلان یعنی شرق سفیدرود کوهپایه با جلگه و دریا فاصله زیادی ندارد. نواحی جلگه‌ای زودتر به آبادی تبدیل شده و فعالیتهای کشاورزی به عنوان بنیان اقتصادی خانوارهای روستایی اعتبار بیشتری یافته است.
1- کشاورزی در گیلان قدمتی دیرینه دارد، اما تا قبل از آباد شدن نواحی جلگه‌ای عمده فعالیت های زراعی در نواحی کوهپایه‌ای متمرکز بوده است.
2- نواحی شرقی گیلان به دلیل همجواری با مازندران و نزدیکی کوهپایه‌ها به جلگه زودتر از نواحی غربی آن در قسمت های جلگه‌ای به اقتصاد کشاورزی روی آورده است.
3- قدمت کشت برنج که بر اساس بسیاری از نوشته‌ها در سواحل دریای خزر به دوران باستان می‌رسد، در مازندران بیشتر از گیلان عمومیت داشته است. اما می‌توان تصور کرد که به دلیل ارتباط نزدیک میان مازندران و گیلان این کشت به‌طور موضعی در برخی نواحی گیلان به ویژه در مشرق آن معمول بوده است.
4- محصولات کشاورزی امروزی مانند برنج، ابریشم، غلّات و مرکبات هر چند که ممکن است در پیش از دوره اسلام در این منطقه به دست می‌آمده است. لیکن بیشتر جنبه خودمصرفی داشته است. به جنبه تجاری این محصولات در منابعی که بعد از نفوذ اسلام در گیلان نوشته شده‌اند برخورد می کنیم.
5- نبود شهرهای مهم در جلگه گیلان به‌ویژه در عهد باستان خود بیانگر ضعف مبادله محصولات کشاورزی و تولید آن برای مصرف شخصی است. چه در غیر این صورت محصولات مزبور در کانون های شهری و یا بازارهای محلی عرضه می‌شدند.که نتیجه آن پیدایش کانون های شهری به عنوان مرکز تجارت می‌توانست باشد.
6- بازارهای هفتگی به عنوان کانون های مقطعی و موضعی مبادله که هنوز هم در گیلان وجود دارند. احتمالا محل مبادله محصولات کشاورزی به‌شمار می‌آمده و حتی در دوران قدیم نیز به همین نحو امروزی عمل می‌کرده‌اند.
شما میتوانید برای خرید لوله های خرطومی و اتصالات کشاورزیوتحویل در شهر خودتان به سایت رسان آب مراجعه بفرمائیدوخریدی راحت و مطمئن را تجربه بفرمائید.
سطح اراضی قابل کشت در استان گیلان
گیلان رتبه یازدهم کشور در حوزه تولید انواع محصولات کشاورزی را داراست.سطح مساحت اراضی قابل کشت در استان گیلان مجموعا حدود 342180 هکتار است. از این مقدار 4/ 77% زیر کشت محصولات سالانه، 9/ 14% زیر کشت محصولات دائمی، 3/ 5% درختان بدون ثمر بوده است.
در این مقاله به بررسی سطح اراضی قابل کشت در استان گیلان که یکی از استان های خوش نام در زمینه کشاورزی است می پردازیم . با ما ، رسان آب ، همراه باشید.
از کل سطح اراضی کشاورزی که زیر کشت محصولات سالانه قرار دارند (264968 هکتار) حدود 198255 هکتار (8/ 74%) به صورت آبی و 66713 هکتار (2/ 25%) به صورت دیمی کاشت میشود. حدود 6/ 99% از کشت های آبی استان گیلان به کشت برنج اختصاص دارد. تردیدی نیست که در میان کشت های سالانه کشت برنج و میان کشت های دائمی کشت چای بیشترین سطح زیر کشت استان را تشکیل می‌دهند. مزارع زیر کشت برنج در استان با حدود 197561 هکتار به تنهایی 7/ 57% از کل سطح اراضی قابل کشت استان و حدود 3/ 13% از کل سطح مساحت استان را دربر می‌گیرد.
در میان محصولات دائمی که سطح زیر کشت آنها 51006 هکتار است چای موقعیت برجسته‌ای را به خود اختصاص داده است. پس از آن توتستان، که در سالهای اخیر از رونق بیشتری برخوردار شده، جای دارد. مرکبات نیز هرچند که سطح زیر کشت آن در مقایسه با مازندران چندان زیاد نیست، لیکن در میان کشت های دائم گیلان سهم قابل‌توجهی را داراست.
بررسی سطح زیر کشت انواع محصولات کشاورزی در گیلان اعم از کشت های سالانه یا دائم حاکی از گسترش وسیع محصولات معینی در فرهنگ کشاورزی منطقه است. بدین‌ترتیب که در درجه اول کشتزارهای برنج مهمترین و فراوانترین چشم‌انداز زراعی گیلان به‌شمار می‌روند. پس از آن غلات که عموما در نواحی کوهپایه‌ای و کوهستانی کشت میشود در مرتبه دوم قرار دارد.
کشتزارهای چای نیز که خاص گیلان است سومین مرتبه از نظر سطح زیر کشت را در استان داراست. محصولات دیگر از قبیل محصولات جالیزی، حبوبات، سبزیها، توتون، مرکبات و توتستان ها با سطح زیر کشت نه‌چندان متفاوت از یکدیگر، از جمله مهمترین کشتزارهای استان گیلان هستند.که در حیات اقتصادی منطقه نقش بسیار مؤثری بر عهده دارند.
شهرستانهای رودبار، رودسر، تالش و لاهیجان که نسبت اراضی کوهستانی آنها در مقایسه با دیگر شهرستانهای استان در سطح بالاتری قرار دارد، مهمترین نواحی کشت غلات (گندم و جو) در استان به‌شمار می‌آیند . کشت این محصولات عمدتا به صورت دیمی است. این نوع غلات به علت ارزان بودن قیمت آنها در اراضی جلگه‌ای کشت نمی‌شود. در عوض محصولات دیگری از قبیل برنج، چای، انواع سبزیها و محصولات جالیزی که ارزش تجاری دارند و در شهرهای بزرگ و کوچک منطقه و یا بازارهای روز و هفتگی به راحتی و با سرعت قابل مبادله هستند، تقریبا تمامی کشت های سالانه را به خود اختصاص داده‌اند.
کشت دوم و پاییزه در استان گیلان
اراضی شالیزاری گیلان بعد ازکشت خوشه‌های طلایی برنج در شروع فصل پاییز میزبان کشت دوم و پاییزه خود در انواع تولیدات کشاورزی هستند.
نباتات علوفه‌ای شامل شبدر برسیم، تریتکاله و جو، غلات اعم از گندم. جو. تریتیکاله، حبوبات شامل پاچ باقلا و باقلا برکت، سبزیجات برگی و غده‌ای از جمله ترب، اسفناج، چغندر برگی، سیر برگی،تربچه، نخود فرنگی، کاهو،هویج، شاهی، گشنیز، کلزا و راتون از محصولات کشت دوم است. کشت دوم بعد از برداشت برنج، تقریبا نیمه دوم مرداد آغاز میشود. برداشت محصولات کشاورزی در کشت دوم به نوع محصول بستگی دارد. به عنوان مثال پاج باقلا در پاییز (آبان ماه) برداشت می شود. برداشت علوفه تا سه ماه بعد از کاشت است و باقلای مازندرانی و نخودفرنگی نیز بعد از ۶ ماه در فروردین ماه برداشت می شود.
بر اساس تقویم کشاورزی استان گیلان زمان مناسب کشت حبوبات پاییزه از نیمه دوم مرداد تا دهه آخر شهریور، شبدر بلافاصله بعد از برداشت برنج "شهریور و مهر" ،سبزیجات برگی و غده ای از نیمه دوم شهریور تا نیمه آبان، باقلا از نیمه دوم مهر تا اوایل آذر و راتون بعد از برداشت برنج است.
۹۵ هزار هکتار معادل ۴۰ درصد اراضی شالیزاری استان گیلان زیرکشت دوم انواع محصولات کشاورزی می رود. که از این میزان ۶۵ هزار هکتار راتون و بقیه سایر محصولات از قبیل باقلا، لوبیا، سبزیجات برگی و غده ای، نباتات علوفه ای است.محصولات کشت دوم به جز در مواقع اضطراری نیاز به آبیاری ندارند. همچنین کشت دوم موجب کاهش برخی از آفات و علف‌های هرز کشت اصلی (برنج) میشود.
توسعه کشت دوم بعد از برداشت برنج، یکی از راهکارهای اساسی برای افزایش تولید و درآمد کشاورزان ضمن حفظ پایداری تولید برنج است و با کاشت انواع محصولات کشاورزی در اراضی شالیزاری می توان آن را محقق نمود.
شما میتوانید برای خرید لوله های خرطومی و اتصالات کشاورزی وتحویل در شهر خودتان به سایت رسان آب مراجعه بفرمائیدوخریدی راحت و مطمئن را تجربه بفرمائید.
کشت محصولات بهاره در استان گیلان
هر ساله با آغاز فصل بهار محصولات بهاره شامل سبزی و صیفی و سایر محصولات جالیزی در حدود ۲۰ هزار هکتار معادل ۶ درصد از زمین‌های کشاورزی استان گیلان کشت میشود.
تولیدات کشاورزی گیلان بسیار متنوع است و برخی محصولات آن در مقیاس ملی از اعتبار و اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. تردیدی هم نیست که اساس اقتصاد گیلان بر فعالیتهای کشاورزی استوار است. محصولاتی که در گیلان بدست می‌آید هم به مصرف نیازهای خانوارهای روستائی می‌رسد و هم به بازار عرضه میشود. از این‌رو کشاورزی گیلان برای تولیدکنندگان آن هم ارزش غذایی دارد و هم ارزش تجاری. این دو خصلت مهمترین انگیزه‌ای است که کشاورزی را در این استان پویا و باثبات نگهداشته است.برخی محصولات دیگر که در گیلان کاشت می‌شوند هرچند که در مقایسه با کل کشور رقم قابل‌توجهی ندارند، اما در مقیاس استان از نظر مصرف داخلی اهمیت شایانی دارند. محصولاتی مانند لوبیای تازه، باقلا، سبزیهای برگی و غده‌ای، محصولات جالیزی، گیاهان علوفه‌ای، انواع میوه‌های هسته‌دار و دانه‌دار از نظر تولید در سطح استان رقم قابل‌توجهی دارند.
در این مقاله از رسان آب کشت محصولات بهاره را،در این استان که دارای تنوع بسیار زیاد تولیدات کشاورزی است ، بررسی کردیم.با ما همراه باشید.
كشت بهاره درگيلان از اواسط فروردين آغازمی شود .بادام زمينی، باقلا ، لوبيا، چغندر، سبزيجات ، محصولات جاليزی ،پیاز ، سیب زمینی ، بادمجان ، گوجه فرنگی ، سبزیجات برگی و غده ای ، هندوانه ، خربزه ، خیار و کدو از مهمترین محصولات کشت بهاره در گیلان است.برداشت محصولات بهاره از نیمه خرداد آغاز می شود تا آخر مرداد ادامه دارد.
کشاورزان گیلانی با کشت این محصولات سالانه ۱۹۵ هزار تن انواع محصولات بهاره به ارزش هزار میلیارد تومان را برداشت می‌کنند.زمان کشت کوتاه، افزایش درآمد خانوار، امکان کشت در مساحت‌های مختلفی از زمین از مزایای کشت محصولات بهاره است.
ما در مجموعه رسان آب به شما در شناخت بهتر و تهیه لوله و اتصالات کشاورزی کمک خواهیم کرد.
شما میتوانید برای خرید لوله های خرطومی و اتصالات کشاورزی
رسان آب
لوله واتصالات کشاورزی وصنعتی
مشاوره: 09001051369
